Bağırsak basit bir terim gibi görünse de aslında vücudun sindirimi ile mide-bağırsak sisteminin en önemli alanlarından birini oluşturur. Bağırsak mikrobiyomu bağırsakların sağlığının bir numaralı anahtarıdır. Bağırsak mikrobiyomu, kalın bağırsağın içindeki trilyonlarca bakteri ve mikroorganizmadan oluşur ve bu çeşitli bakteri gruplarına sahip olmak, sinir sistemi, bağışıklık sistemi, sindirim işlevi ve hatta zihinsel sağlığımız gibi farklı vücut işlevlerinin düzgün çalışmasını sağlamanın temelidir.
Giriş Tarihi: 17.11.2022 13:10 Güncelleme Tarihi: 17.11.2022 13:31
Yediklerimiz bağırsak mikrobiyomunun sağlığında önemli bir rol oynar ve bazı yiyecekler bağırsak sağlığınıza zarar verebilir. Seattle’daki University of Washington’da gastroenterolog olan Dr.Chris Damman’a göre, bağırsaklarınızı düzgün beslemiyorsanız, ileride bazı önemli sağlık sorunlarıyla karşılaşabilirsiniz.
Dr. Damman, “Yediğiniz yiyecekler, bağırsağınızda büyüyen bakteri türünü belirler” diyor.” Sağlıklı bakteri yetiştiren sağlıklı besinler, sağlıklı bağırsak hücrelerinin büyümesine katkıda bulunur. Bu, daha az ‘geçirgen bağırsak’, daha az iltihaplanma ve genel olarak daha sağlıklı bir vücut anlamına gelir.”
Bununla birlikte, düzenli olarak tüketildiğinde bağırsaklarınızdaki bakteriler için sağlıksız bir ortam yaratarak bağırsağınıza zarar verebilecek belirli yiyecek türleri vardır. Dr. Damman, bağırsak sağlığınızı kontrol altında tutmak istiyorsanız dikkatli olmanız gereken üç yiyecek grubunu anlattı.
RAFİNE UNLU MAMÜLLER
Hazır satın alınan hamur işleri, beyaz ekmek ve simitler gibi paketlenmiş ve rafine unlu mamuller sabahları lezzetli bir kahvaltı olabilirken, Dr. Damman gibi birçok bağırsak sağlığı uzmanı, bunların bağırsaklarınıza zarar verebilecek yiyecekler olduğunu düşünüyor.
Damman, “Özellikle yüksek fruktozlu mısır şurubu içerenler gıdalardan kaçınılmalıdır” diyor. “Bu yiyecekler, bağırsak bakterileri tarafından sağlıklı kolon hücreleri geliştiren ve vücudunuzu obezite ve diyabetten koruyan moleküllere dönüştürülen lifler bakımından eksiktir. Daha iyi seçenekler (ölçülü olarak), tam tahıl içeren ve yüksek fruktozlu mısır şurubu içermeyen unlu mamullerdir.”
Beslenmenizde yeterli miktarda diyet lifi bulunması (normal bir yetişkin için günde 25 ila 30 gram önerilmektedir), bağırsaktaki bakterilerin beslenmesini sağlamak için önemlidir. Nutrients’de 2021 yılında yayınlanan bir hakemli çalışma, bağırsaktaki bakteriler beslenmediğinde, iltihaplı bağırsak hastalığı, obezite, tip 2 diyabet ve metabolik sendrom dahil olmak üzere bağırsakla ilgili hastalıklar için artan bir risk olabileceğini öne sürdü.
İŞLENMİŞ ETLER
Damman, “Pastırmalar, sosisli sandviçler, kurutulmuş dana eti ve salamlı tostlar tüketmek doğrudan daha yüksek bir kolon kanseri riski ile ilişkilidir. Çünkü doğal bileşenler ve katkı maddeleri, pişirme işlemi sırasında kanserojenlere dönüşür.” “Daha iyi bir seçenek (ölçülü olarak), kasaptan elde edilen et, özellikle beyaz et veya daha yüksek miktarda iyi yağ içeren az miktarda otla beslenen et.”
2021 yılında University of Washington School of Medicine’da yapılan bir araştırmaya göre, belirli sağlıksız bakteri türlerinin artan varlığı, kolon kanseri riskinin artmasıyla ilişkilendirildi ve bu, kolon poliplerinin kanserli hale gelme olasılığının daha yüksek olduğunu gösteriyor.
BMC Cancer’da 2021’de yapılan bir inceleme de bu bulguları doğruladı ve bağırsak mikrobiyomunun kolorektal kanserin önlenmesi için önemli klinik etkileri olduğunu, bağırsak mikrobiyotasının modüle edilmesinin ise yalnızca kanser riski için değil, aynı zamanda bireyin genel sağlığı için de önemli olduğunu belirtti.
ŞEKERLİ İÇECEKLER
Şekerli içecekler sadece gazlı içeceklerin de ötesindedir. Meyve suları ve bazı diyet gazlı içecekler bile, özellikle yüksek fruktozlu mısır şurubu, sakarin veya sukraloz içeriyorsa, bağırsağınıza zarar verebilir.
Damman, “Bu içecekler kolonda sağlıksız bakterilerin üremesine neden olabilir ve ishale, ayrıca diyabet ve obeziteye neden olabilir” diyor. Clinical Gastroenterology and Hepatology’de yakın zamanda 2022’de yapılan bir incelemeye göre , hem hiperglisemi (yüksek kan şekeri seviyeleri) hem de aşırı şeker alımının olumsuz etkileri olabilir, bağırsak bariyerini bozabilir. Bu da bağırsak geçirgenliğini artırır ve bağırsak mikrobiyota disbiyozuna, yani bağırsaktaki bakterilerin dengesizliğine neden olabilir.
“Daha iyi seçenekler arasında soğuk su ile şekersiz çay ve kahve geliyor. Şekersiz yapamam diyorsanız onun yerine alüloz kullanmanız sağlık bakımından daha faydalı olacaktır.”
