Devşirme Sistemi Nedir, Özellikleri Nelerdir? Osmanlı'da Devşirme Sisteminin Amaçları Nelerdir?

 Devşirme Sistemi Nedir? 

 Osmanlı İmparatorluğunun fethettiği ülkelerde, asker ya da sarayda memur olarak yetiştirilmek üzere Hristiyan ailelerin çocuklarını almasına devşirme sistemi denir. Osmanlı Devleti fethettiği topraklarda istimalet yani hoşgörü politikası izlemiştir. Devşirme sistemi de bu politikanın bir parçasıdır. 

 Bu sistemde yaşları 9 ile 15 yaş arasında değişen çocuklar Türk – İslam kültürüne uygun olarak yetiştirilirdi. Temel askeri eğitimleri alan çocuklar büyüdüklerinde Yeniçeri ocağında asker olurdu. 

 Yeniçeri Ocağının yaklaşık %20’si Arnavut ve Yunanlılar oluşturuyordu. 16. yüzyıldan sonra sınırların genişlemesi ile birlikte farklı milletlerden çocuklar da ocakta eğitim görmeye başladı. Ermeni, Bulgar ve Rus çocuklarının da devşirilmesiyle Yeniçeri Ocağı, Osmanlı Devletinin en kalabalık ordusu olmuştur. 

 Devşirme Sisteminin Özellikleri Nelerdir? 

 1- Bir ailenin kaç çocuğu olursa olsun yalnızca bir çocukları alınırdı. 

 2- 9 yaşından küçük ve 16 yaşından büyük olanlar devşirme sistemine dahil edilmezdi. 

 3- Yahudi çocuklar devşirilmezdi. 

 4- Yahudiler gibi Ortodoks Hristiyanlar da devşirme sisteminin dışında kalırlardı. 

 5- Çocuklar önce törenle Müslüman olur, sonra sünnet edilirdi. 

 6- Sadece bir erkek çocuğu olan ailelerden çocukları alınmazdı. 

 7- O dönemde 14 – 15 yaşındaki çocuklar arasında evlilik yaygındı. Evli olanlar devşirme sisteminin dışında tutulurdu. (Yeniçeri askerlerinin evlenmeleri yasaktı.) 

 8- Yeniçeri askerlerinin sürekli isyan çıkarması ülkede iç karışıklığa sebep olmaya başladı. Sık sık padişahların tahttan indirilmesi, bazı hükümdarların öldürülmesiyle sonuçlanan isyanlar Osmanlı Devletinin güç ve toprak kaybetmesine neden oldu. Bu nedenle 18. yüzyılın ikinci yarısında devşirme sisteminden tamamen vazgeçildi. 1826 yılında ise II. Mahmut, Yeniçeri Ocağını kaldırdı. 

 9- Devşirme sisteminin temeli Pençik sistemi ile atılmıştır. 

 10- Fethedilen ülkelerden alınan çocuklar Anadolu’nun farklı şehirlerinde eğitim görüyordu. 

 Osmanlı’da Devşirme Sisteminin Amaçları Nelerdir? 

 Osmanlı Devletinde devşirme sisteminin üç temel amacı vardı: 

 1- Yeniçeri Ocağına, nitelikli askerler kazandırmak. 

 2- Ordunun asker ihtiyacını karşılamak. 

 3- Sarayda görevlendirilmek üzere bürokrat ve memur yetiştirmek.